Alles-of-niets.
OF je bent streng op dieet.
Of alles is toegestaan.

Ik zie dit patroon bij heel veel nieuwe cliënten.

Het gevolg van ‘alles-of-niets’ is dat je óf eetbuien hebt, óf jojot.
Als je eetbuien hebt, eet je overdag heel gezond, maar kun je dat ’s avonds niet volhouden.
En als jojo-er ben je óf streng op dieet en val je goed af. Of je bent niet op dieet en je komt snel aan.  

Het achterliggend mechanisme is hetzelfde: of je eet ultragezond, of je slaat door in ongezond. Alles of niets.  

Sinterklaas was erg gezellig gisteren. Goed gezelschap, leuke gedichten en mooie cadeaus.

En nog heeeel veel lekkers over.

We hebben het samen verdeeld, en ik heb een deel mee naar huis genomen. Ik heb nu dus van alles in huis:

Emoties zijn niet rationeel.

Dat klinkt als een open deur he?
En toch zie ik dagelijks in mijn praktijk hoe we onze emoties toch rationeel proberen op te lossen. En dat dat niet werkt.

Mariëtte, bijvoorbeeld, is gespannen over een presentatie op het werk.
Zal ze het wel goed doen?
Zal ze niet afgaan voor haar collega’s?

Rationeel weet ze heel goed dat haar zorgen niet kloppen. Ze is een professional en weet echt wel waar ze het over heeft.

En dus drukt ze haar zorgen weg:
“Het komt wel goed.”
“Ik weet waar ik het over heb.”

Desondanks blijft de onzekerheid knagen. Ze voelt zich moe en onrustig. ’s Avonds dempt ze haar onrust met een plak chocolade. Dat helpt ook niet. Nu voelt ze zich onrustig én schuldig.

Wat er bij Mariëtte gebeurt, is dat ze ratio en gevoel door elkaar haalt.

Suzanne snapt het niet. Het afgelopen jaar waren haar eetbuien eindelijk minder. Als vanzelf had ze grip op haar eten. Kon ze af en toe iets lekkers nemen zonder meteen door te schieten naar een eetbui. Wat een opluchting.
En juist nu het leven weer leuk en gezellig wordt….. Slaan de eetbuien weer toe. Hoe kan dat nou?

Je mag er zijn. Met al je mooie kanten. Met je vriendelijkheid, vrolijkheid, je harde werken en goede zorgen voor anderen.

Je mag er zijn.

Ook als je jezelf te zwaar vindt.
Als je verdrietig bent.
Als je boos of chagrijnig bent.
Als een project niet goed gaat.

Je bent al goed zoals je nu bent.

Mensen met eetbuien of overgewicht denken vaak dat ze pas OK zijn als ze aan allerlei voorwaarden voldoen:

mooi en slank zijn
aardig en vrolijk zijn
hard werken en goede resultaten behalen
een lieve, geduldige lieve moeder zijn.

Het zware zit erin dat het altijd moet. Dat je het gevoel hebt dat er iets mis met je is als je een keer boos of verdrietig bent. Dat je denkt dat je faalt als een project niet goed loopt. Dat je jezelf een slechte moeder vindt als je een keer je geduld verliest.
Altijd aardig zijn, altijd moeten presteren, geeft heel veel stress. En die stress zet zich om in…. Eetbuien.

Suzanne vraagt zich af of ik haar wel kan helpen. Ze heeft al zo veel gedaan, en niets heeft echt geholpen. Waarom zou mijn aanpak dan wel helpen?

Ze heeft een matig overgewicht en een verleden van jojo-en. Ze kent alle diëten en is een aantal keer flink afgevallen. En helaas ook weer aangekomen. Ze is bang om nu opnieuw aan te komen en wil ook weer wat afvallen. Maar nu blijvend.

Eten geeft haar veel stress.

Eigenlijk is ze de hele dag met eten bezig. Eet ze wel goed? Wel gezond? Ze is bang om iets lekkers te nemen omdat ze dan direct doorslaat naar veel te veel. Haar dagelijks eetpatroon is superslank. Zo slank, dat ze vaak honger heeft. Dat verbaast me niets. Haar eetpatroon is in feite een streng dieet. Helaas heeft ze dit zelf niet door; ze heeft zoveel diëten gedaan dat ze een streng dieet ziet als normaal.

‘En uiteindelijk eet ik dan toch die reep chocolade op.’ Tanja schaamt zich. En ze snapt zichzelf niet. Ze had zich zo voorgenomen om niet te snoepen. En ze heeft ook echt haar best gedaan. Waarom doet ze dit dan toch? Ze weet toch beter?

Tanja is niet de enige die dit overkomt.

Er zijn heel veel mensen die zich dagelijks voornemen om nu ECHT te stoppen met snoepen. Om ’s avonds te ontdekken dat het weer niet gelukt is. Frustrerend. Alsof je er zelf geen grip op hebt. Hoe kan dat toch?

‘Vanaf nu ga ik niet meer snoepen.’
Wie heeft zich dat niet voorgenomen? En wees eens eerlijk. Hoe vaak lukte het?  

Het lijkt zo simpel en logisch

Jezelf verbieden om te snoepen. Het lijkt zo simpel en logisch. ‘Gewoon’ minder snoepen. ‘Gewoon’ nee zeggen als je iets lekkers wilt. In de praktijk blijkt het echter veel lastiger dan gedacht. In de praktijk is het helemaal niet ‘gewoon’.

In mijn vorige blog schreef ik hoe honger, verleiding en gewoonte het lastig maken om minder te snoepen. In deze blog beschrijf ik hoe het verbieden van snoep juist problemen creëert.

Dat klinkt tegenstrijdig. Want het lijkt zo logisch. Om af te vallen moet je minder snoepen en eten.
Dat klopt. En het doel is ook daadwerkelijk om minder te snoepen en eten. Maar door snoepen zwart-wit te verbieden, creëer je in feite snoepaanvallen.

Vroeger dacht ik dat alles goed kwam als ik nóg beter m’n best deed. Als ik nou maar geen fouten maakte en alles goed deed, dan zou het goed komen. Deze overtuiging gaf me veel stress. Want je doet het nooit 100% goed. En wat is eigenlijk goed? Wat de één mooi of leuk vindt, vindt de ander afschuwelijk.